Memento

Het ging dus toch mis, het embargo. Op kleine schaal. Ergens in de late uurtjes van de bruiloft kregen twee collega?s een introductie op het fenomeen weblog. En het adres van deze webzijde.

Er is nog niets aan de hand. Collega?s die tot in de kleine uurtjes op je feest blijven, zijn goede collega?s ? dat is een veilige aanname. Het betekent echter wel dat ik de controle kwijt ben over wie dit leest ? voor zover ik die ooit had. Dat is genoeg aanleiding om de knoop door te hakken: ik heb 664 stukjes offline gehaald ? dat is alles tussen 25 februari 2003 en vandaag. Voordat het een keer echt mis gaat.

Vanaf vandaag begin ik overnieuw. Met veel minder bewegingsruimte. Daarvan heb ik het meest genoten tijdens de eerste 664 stukjes: de bewegingsruimte. Vanaf stukje 666 zal blijken wat er overblijft.

O ja. De bruiloft was vreemd en mooi. Daarover morgen meer.

Aan mijn amoebe 5

Eerder: 1, 2, 3, 4.

Ze hadden je gemeten. Een grafiekje toonde drie dunne lijntjes. Op de onderste lijn stond een stipje. Dat was jij. Je stond op de rand van de afgrond ? precies waar je vader je moeder ten huwelijk vroeg.

Vijfennegentig procent van de amoebes groeit harder dan jij, zei het lijntje. Als je onder het lijntje zakt, word je officieel abnormaal verklaard. Dat is de wet van de normaalverdeling. De normaalverdeling is een statistische uitvinding die het gemiddelde tot norm verheft. De grap van het gemiddelde is dat het uiteindelijk iedereen naar zich toe zuigt ? regression toward the mean heet dat. Het is een gezellige drukte, daar rond het gemiddelde.

Wij hebben onze hoop op die regressie gevestigd. Mocht je desondanks van het lijntje aflazeren, dan komt de medische machinerie in actie. Die machinerie is knap, onverschrokken en wat ruw ? zoiets als de Amerikaanse bezettingsmacht in Irak. Je vader wil niet teveel over het medische scenario nadenken. Je moeder kan niet anders dan teveel over dat scenario nadenken ? ze ligt gestrekt op bed.

We waren erg geschrokken, na de meting. Je vader schreef er een stukje over op zijn weblog. Een weblog, dat is zoiets als de monoloog van een van die verwarde personen die zich rond treinstations ophouden. Passanten luisteren er onwillekeurig toch naar. Er is iets geruststellends aan de waanzin van anderen ? en ook aan hun ijdelheid of domheid of aardigheid.

Het stukje was tamelijk vaag. Onbewust volgde je vader een oude weblogwet dat je dramatisch nieuws in vage termen moet introduceren. Achteraf las het een beetje als overacting. Toen kwamen de troostende woorden van vrienden.

Het was zo mooi, dat ik je haast een chronische ziekte zou toewensen. En dat heet dan weer: Munchausen by proxy. (Ja, het is mooi hoor, voor alles is al een naam bedacht. Je hoeft dus niet zo veel te doen in het leven, behalve je verzoenen met het einde ervan. Grunberg, een van onze Grote Schrijvers, zou wellicht iets zeggen in de trant van: Het leven is als een dinergerecht dat te koud arriveert ? als je maar genoeg honger hebt smaakt het heerlijk.)

Na een keer of vijf het verhaal over onze zorgen verteld te hebben, was de lol wel weer af van de Munchausen by proxy. Er is niet genoeg informatie om het interessant te houden. Op een gegeven moment voelde ik mezelf als de staatsomroep die verplicht urenlange televisie moest maken over een zojuist overleden hoogwaardigheidsbekleder.

Nu zitten we dus in een impasse. Te wachten op nieuwe informatie. Dan begint er weer een nieuwe ronde. Maandag word je weer gemeten en dinsdag gaat daar iemand iets deskundologisch over zeggen. Als je van het lijntje getuimeld bent, zal er geen bruiloft zijn. Iedereen vindt dat heel logisch.
    ?Ja, het is heel simpel, hè,? zei mijn paps. Hij was bij ons om te klussen aan jouw kamertje. ?Dit is belangrijker. En gewoon positief blijven denken. Verder kun je toch niks doen.?
    Toen stond hij op om de behangplaksel te mengen. Dat moest immers ook gebeuren.

Ernstige zaak (slot)

Eerder: 1.

Na de derde zonde was er even pauze. De loopbaanontwikkelingtrainer liep naar een tafeltje waarop een iPod stond, met twee boxen ernaast. Even later klonk er muziek van het type top-zoveel-aller-tijden. Ik hoopte op Stuck in the Middle with You (?Clowns to the left of me,
Jokers to the right, here I am?), maar het werd Baker Street.

?Draai je altijd muziek bij deze workshops?? vroeg een collega van me aan de loopbaanontwikkelingtrainer. De meeste van ons hebben ook wel eens getrainerd, dus we weten hoe het is om een pauze door te moeten komen. Ik maak zelf meestal een doelloos wandelingetje met een pseudo-vastberaden tempo en ditto blik. De organisaties die trainers inhuren hebben doorgaans voldoende ganglengte voor een paar loze rondjes.
    De trainer veerde op en zei dat hij altijd muziek draaide. Voor de sfeer. Meestal klassiek. O, en de tune van Radio Tour de France. Op dat laatste kwam geen toelichting en mijn collega vroeg niet door. Hij was alleen maar voor de aardigheid even bij de trainer komen staan.

In het toilet stond ik naast onze jongste promovendus. Het was me opgevallen dat de jongen oplettend had gekeken, aantekeningen had gemaakt, een vraag had gesteld en af en toe knikte of een wenkbrauw optrok ? iemand die reageert; de droom van elke trainer.
    ?Wat vind je ervan, tot dusver?? vroeg ik. Onze urine klaterde synchroon tegen het porselein.
    ?Ik vind de muziek het hoogtepunt van de ochtend,? antwoordde hij.

We gingen verder met Zonde 4: ?Wachten op de doorbraak.? Je kon natuurlijk wachten tot je een ons woog, je moest het zelf doen. Het duurde ongeveer een half uur om dat uit te leggen.
    Zonde 5 was: ?Doe niet waar je goed in bent.?
    ?Ja, dat klinkt misschien een beetje raar,? zei de loopbaanontwikkelingtrainer. ?Maar de meeste mensen doen wat ze goed kunnen, niet wat ze echt willen.?
    O ja. Wat we echt willen is heel belangrijk en daar moeten we nog meer over nadenken. Als we er nog iets harder over nadenken, kunnen we middelgrote voorwerpen laten zweven ? loopbanen, glijbanen, hondenbanen. Puur op concentratie.

De trainer flipte het blad over van de flipover. Daar stond Zonde 6 in viltstif geschreven: ?Er wordt voor mij gezorgd.? De onderste helft van het flipoverblad was met een stukje plakband dichtgevouwen.
    ?Nou, over deze zonde kan ik kort zijn,? zei de trainer. Hij wachtte even betekenisvol. Toen trok hij het plakbandje los. Op de onderste helft stonden ?Forget It!? in kleurige barbapapa-letters. Dat vereiste een toelichting van een kwartier ? relatief kort, inderdaad.

De laatste zonde was: ?Loopbaanontwikkeling is een ernstige zaak.? Ik las hem nog een keer. ?Loopbaanontwikkeling is een ernstige zaak.? Of de loopbaanontwikkelingtrainer nam ons allemaal te grazen met een paradox die onze gedweeë houding bekritiseerde; of hij kon niet formuleren.

Om half vijf was de pervertering van het zondebegrip compleet. We waren klaar. Iedereen ging weg met de indringende boodschap dat het zonde is als je niet genoeg aan jezelf en je loopbaan denkt. Het is een ernstige zaak, immers. Ik noteerde als zonde dat ik te laf was geweest om weg te gaan.

Ernstige zaak

Achterin het kleine boekje stond een copyright-tekentje gevolgd door acht puntjes.
     ?Op die puntjes kunnen jullie je eigen naam invullen,? zei de loopbaanontwikkelingtrainer. Hij knikte naar ons, als een vader die de sleutels van de BMW aan zijn zoon overhandigt. Toe maar.

Voorop het boekje stond: ?7 Zonden van je loopbaanontwikkeling TM?
De rest van het boekje was nagenoeg leeg. Op zeven pagina?s in het midden stond steeds het woord ?Zonde? met daaronder een groot cijfer. Op andere pagina?s waren kopjes gedrukt. ?De vraag.? Of: ?Het voornemen.? Of: ?De suggesties.?
Het zou een belangrijke dag worden.

We kregen een paar minuten om iets in te vullen onder het kopje: ?De vraag.? Iets waar we mee worstelden in onze loopbaan. Er schoot me geen vraag te binnen. Dat viel onder het kopje ?Weerstand,? vermoedde ik. Het was een beetje droevig. Ik vond mezelf te jong om geen vragen meer te hebben. Misschien was het toch te laat geworden, de voorafgaande nacht.

?Kijk,? zei de loopbaanontwikkelingtrainer. Hij hield zijn handen voor zijn borst, de vingertoppen tegen elkaar. ?Een deel van waar we het vandaag over gaan hebben, hebben jullie misschien al eens gehoord. Maar we staan er vaak niet bij stil. We nemen niet de tijd voor om eens rustig na te denken over waar we staan en wat we nu eigenlijk willen in onze loopbaan. Daarvoor is vandaag. Omdat het goed is om eens wat uitgebreider stil bij te staan bij dit soort vragen.?

Het grote zelfmedelijden was begonnen. We hebben het zo zwaar dat we niet eens meer aan onszelf denken.
Was het maar waar.
Iedereen die ik ken, mezelf incluis, doet niet anders dan nadenken over zichzelf en wat we nu eigenlijk willen. Lekker prevelen in de echoput van de eigen begeerte.

Ik zat nog steeds met mijn potloodje in de aanslag voor mijn vraag, in de hoop mezelf te verrassen. De loopbaantrainer zei dat we de eerste Zonde zouden gaan beginnen. Ik sloeg om naar het blaadje waarop stond Zonde 1.

Het klonk hoopvol. Met zonden kan ik beter uit de voeten.

(verder)

Aan mijn amoebe 4

Eerder: 1, 2, 3.

Je moeder heeft recent gedacht dat je het loodje had gelegd. Op dat moment zat je vader te zuipen in de Gevrey-Chambertin ? het wijngebied waar Napoleon zijn wijnen betrok voor de Russische campagne. Ik hoorde het relaas pas na terugkomst uit het wijngebied, maar dit soort zaken laat je sowieso over aan professionals.

Professionals, dat zijn mensen waaraan iets wordt overgelaten. Het zoeken van waarheid, bijvoorbeeld, dat wordt overgelaten aan je ouders en een boel andere wetenschappers. Evenals het opleiden van de diverse jeugdachtigen. Voor zover mogelijk.

De belangrijkste tactiek waarmee professionals hun status verwerven is door ergens een lapje grond af te bakenen en te monopoliseren. Wetenschappers hebben het monopolie op het begrip ?waarheid,? bijvoorbeeld. Ze gunnen een minderwaardig strookje waarheid aan de religieuze professionals, maar dat is meer uit desinteresse dan goedgeefsheid.

Ook diverse delen van jouw bestaan worden gemonopoliseerd door mensen die daarmee professionals willen zijn. Zo is er de aanstaande bevalling. Bevallen is de tamelijk gebrekkige manier waarmee jij ter wereld hoopt te komen ? ontworpen in een tijd dat moedersterfte niet hoog scoorde op de lijst van ontwerpeisen voor diersoorten. De Duitsers hebben er een beter woord voor: entbinden ? dat mag je inderdaad lezen als ontbinden.

Er waren eens mensen zonder opleiding en status. Hun belangrijkste verdienste in het leven was dat ze zich wel eens ontbonden hadden. Toen vonden ze het woord ?ervaringsdeskundige? uit en besloten dat hun ontbinding genoeg was om zichzelf professional te noemen. Je moeder viel afgelopen week in handen van zo iemand. Ze gaf een cursus zwangerschapsyoga.

Op de eerste bijeenkomst wilde je moeder een paar dingen vragen. Dat bleek echter niet de bedoeling. Na een paar vragen had de mevrouw het professionele oordeel over je moeder gereed: ze toonde weerstand. Een beetje professional heeft twee of drie oordelen die altijd van toepassing zijn ? om zonder overmatige inspanning de niet-professionals uit te schakelen. De zwangerschapsyogamevrouw had er alvast één, dus ze was een flink stuk op weg. Overigens toont je moeder inderdaad stevige weerstand. Ik mag hopen dat dat zo blijft.

Aan het einde van de proefles gaf je moeder aan dat ze misschien toch afzag van de cursus. Ze zou nadenken en dan nog contact opnemen. Een paar dagen later liet ze een beleefd bericht achter bij de mevrouw dat ze inderdaad afzag van de cursus. De mevrouw belde je moeder boos terug en zei dat ze weerstand toonde, dat ze bang was voor de bevalling en dat het echt niet hielp om het hoofd in het zand te steken.

Je moeder zei dat ze in een prenatale depressie was geschoten. ?Bestaat dat?? vroeg ik. Je moeder wist zeker dat ze met Google hits zou vinden op die term. En inderdaad. Met dank aan diverse ervaringsdeskundigen.

Een voordeel van dit soort ervaringen is dat je vader veel beter in contact komt met zijn agressiviteit. Dat kon hij vroeger moeilijk oproepen, boosheid en agressiviteit, maar zijn weerstand er tegen wordt gelukkig steeds minder.

Maar wat ik eigenlijk wilde vertellen: er ligt een fles Gevrey-Chambertin voor je klaar. Als je de drankgerechtigde leeftijd hebt bereikt is die magistraal op dronk.

Heimcomputer

Am Heimcomputer sitz? ich hier
Und programmier die Zukunft mir
(Kraftwerk, 1981)

De secretaresse van de vakgroep belde. Ze kreeg afschriften van rare afspraken in mijn elektronische agenda. Ze had er geen last van, zei ze, maar het leken haar persoonlijke zaken. Misschien was het niet helemaal de bedoeling dat ze die ontving.

De VIHB en ik hadden geregeld dat we via internet afspraken in elkaars agenda kunnen zetten. De ander krijgt hiervan een melding en kan de afspraak elektronisch afwijzen, aanpassen of accepteren. Er zijn drie categorieën: verplicht (denk: schoonouders), optioneel (denk: mensen die een van ons onder druk zetten om de ander mee te nemen, wegens gezellig) en ter kennisgeving (denk: er komen vrienden of vriendinnen langs en of je op de aangegeven uren jezelf schaars wil maken).

De categorieën zijn nog niet helemaal op alle contingenties ingericht, want het is een pilotsysteem. Later gaan we het op de markt gooien en als relatietherapeutisch concept verkopen. Binnen een paar jaar is praten helemaal uit en dan willen mensen weer iets anders.

Dat is een rode draad in onze relatie: niet hoeven praten. De VIHB heeft een paar eerdere relaties opgepraat en ik ook. Nachtenlang.

De vrouw met wie ik het langste ben samengeweest deed midden in de nacht het licht aan en maakte me dan wakker om te praten. Als zij niet kon slapen, dan ik ook niet. Dat heet dan bijvoorbeeld ?geven en nemen,? of ?gedeelde smart? of ?je moet er wel wat voor over hebben.?

Op een gegeven moment was ik zo goed afgericht dat ik me schuldig voelde als ik wilde doorslapen, in plaats van te investeren in de relatie. Dat is nog een reden waarom de VIHB en ik zo weinig mogelijk willen praten ? zodat we niet dingen gaan zeggen als ?investeren in de relatie.? Dan weet je dat het volgende gesprek gaat over dat de aandeelhouders het rendement vinden tegenvallen.

In plaats van praten geloven we nu in efficiëntie en zelforganisatie. Van de week lag de VIHB met de laptop op de bank en ik lag op de ligstoel naast mijn Heimcomputer. Via het draadloze netwerk doken er een aantal afspraken op in mijn agenda ? onder andere voor het kopen van de trouwringen. Ik klikte op ?Accepteren.? De toekomst was volgens mijn agenda grotendeels leeg.